Szkło podkarpackich hut

Wystawa „Szkło podkarpackich hut” ma na celu zaprezentowanie krośnieńskiego dziedzictwa szklarskiego oraz przedstawienie zarysu historii światowego wytwórstwa szkła. Zgromadzono tu eksponaty szklane o charakterze dekoracyjno-użytkowym i artystycznym. Ekspozycję uzupełniają zdjęcia, archiwalia i grafiki przedstawiające historię szklarstwa od czasów starożytnych do końca XX wieku. Dodatkowym atutem wystawy, podkreślającym jej wyjątkowy charakter, jest jej umiejscowienie - znajduje się w zabytkowych piwnicach Pałacu Biskupiego. Wzmożony rozwój polskiego przemysłu szklarskiego nastąpił dopiero w XX w. po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Powstały wtedy liczne huty szkła, głównie na południu kraju. Budowę huty szkła w Krośnie rozpoczęto w roku 1923, a już 24 stycznia 1924 roku ruszyła produkcja. Była ona własnością spółki akcyjnej „Polskie Huty Szkła” z Krakowa. Pierwsi hutnicy, przybyli do Krosna z Żółkwi, Piotrkowa Trybunalskiego oraz śląskich hut szkła. Asortyment produkowanych wyrobów był zróżnicowany, od szkieł użytkowych po oświetleniowe. W okresie okupacji niemieckiej nadzór nad zakładem sprawował dr Oskar Happak. Firma otrzymała nazwę „Polnische Glashütten” Aktiengesselschaft Krosno. W 1944 roku zabudowania fabryczne zostały spalone przez wycofujących się Niemców. Hutnicy szklarze odbudowali zakład i już w styczniu 1945 roku powstawały pierwsze produkty - szkiełka do lamp naftowych. W 1958 roku rozpoczęła produkcję Huta Szkła Technicznego „Polanka”, która wraz z Zakładem Szkła Gospodarczego „Krosno” stworzyła jedno przedsiębiorstwo pod nazwą „Krośnieńskie Huty Szkła”. W następnych latach zakład wchłonął nowo powstające fabryki: dwie huty szkła gospodarczego „Krosno II” (1962), funkcjonującą od 1928 roku Hutę Szkła Technicznego w Jaśle (1967), „Krosno III” (1970) oraz „Zakład Włókna Szklanego” (1971). Od 1968 roku na terenie Podkarpacia powstały liczne prywatne huty wytwarzające szkło użytkowe, dekoracyjno-użytkowe i artystyczne.  Jako pierwsza swoją działalność rozpoczęła Huta Szkła Artystycznego J. D. M. KAZANA s.c. w Dobieszynie. W następnych latach powstawały: Huta Szkła TARNOWIEC INCO-VERITAS  w Tarnowcu, Huta Szkła Gospodarczego KAMA w Brzozowie, Huta Szkła JÓZEFINA w Krośnie, Firma Produkcyjno-Handlowa STYLMARK s.c. w Krośnie, Zakład Wytwarzania Szkła Gospodarczego s.c. w Rogach, Huta Szkła Ozdobnego MAKORA w Krośnie, DECO-GLASS Sp. z o. o. w Krośnie, Huta Szkła ARTIS w Szebniach, MINIATURY SZKLANE w Krośnie, Huta Szkła Artystycznego i Gospodarczego SABINA Sp. z o.o. w Rymanowie, Huta Szkła MARITO w Iwoniczu, Huta Szkła Artystycznego GALICJAN w Tarnowcu, Huta Szkła JUSTYNA s.c. w Sanoku, Wytwórnia Szkła Artystycznego POLSKIE SZKŁO s.c. w Żarnowcu, VILLA Glass Studio w Krośnie, Huta Szkła MIKA GLASS w Krośnie, Pracownia Artystyczna Stanisława Mola w Krośnie, Galeria Autorska OCZY SZKŁA w Krośnie, Pracownia Szkła Artystycznego DECOR Witold Śliwiński w Zręcinie, Pracownia Artystyczna Mateusza Maraja w Odrzykoniu, Pracownia Artystyczna Bronisława Gieferta w Łężanach oraz Glass Studio Habrat w Krośnie. Od około pięćdziesięciu lat większość wyrobów Krośnieńskich Hut Szkła trafia na rynki całego świata. Przy jego powstawaniu zaangażowana jest kadra doskonałej klasy artystów, projektantów, zdobników szkła, a także hutników i technologów. Są oni gwarantem kontynuacji bogatych tradycji szklarskich na naszym terenie. Większość wyrobów realizowana jest w szkle sodowo-wapiennym, potocznie zwanym gospodarczym. Wytwarzane są metodą ręcznego formowania, najstarszym sposobem znanym w hutnictwie szkła. Ten sposób formowania wymaga od hutnika dużej znajomości właściwości mas szklanych w trakcie ich stygnięcia. Opanowanie tej sztuki pozwala zdobić wyroby podczas ich formowania, tzw. metodami hutniczymi. Muzeum Podkarpackie w Krośnie od 1960 r. jako jedna z nielicznych placówek w Polsce gromadzi szkło współczesne. W zbiorach Działu Historii Szkła i Przemysłu Szklarskiego główne miejsce zajmują eksponaty i archiwalia pochodzące z Krośnieńskiej Huty Szkła oraz hut działających na terenie Podkarpacia. Prezentowane na wystawie wyroby szklane są wynikiem wieloletnich doświadczeń i efektem niepowtarzalnej fascynacji szkłem. Wystawa „Szkło podkarpackich hut” jest doskonałym świadectwem wysokiego poziomu, a także ciągłego rozwoju i postępu szklarstwa funkcjonującego na terenie „Podkarpackiego Zagłębia Szklanego”.